Konya’da, hayal gücüyle desen oluşturmaya dayanan, serbest teknik, desen ve malzeme uygulamalarına da olanak sağlayan geleneksel “çarpana dokuma” ustası 53 yaşındaki Hatice Bozdemir, sanatını gelecek nesillere aktarmak için çaba gösteriyor.
Bozdemir, çocukluğunda annesinden etkilenerek, 4 farklı kartta yer alan deliklerin arasından geçirilen iplerin çarpı işareti oluşturulmasıyla ortaya çıkan dokuma yöntemi çarpanaya ilgi duymaya başladı.
O günlerde imkanlardan dolayı çok fazla kendisini geliştiremeyen evli ve iki çocuk annesi Bozdemir, 46 yaşında Konya Olgunlaşma Enstitüsünde Dekoratif El Sanatları Teknolojisi bölümünde eğitim aldı.
Eksik yönlerini gideren Bozdemir, usta öğretici olarak dokumayı öğrenmek isteyenlere gönüllü olarak eğitimler vermeye başladı.
Dokumaya hayal dünyasını yansıtıyor
Bozdemir, AA muhabirine, çocukken annesiyle köye gittiklerinde kadınların toplanıp yünü ip haline getirmelerini ve kök boyama işlemlerini merakla izlediğini söyledi.
Dokumayı öğrenmesinde bir şeyler dokuyan annesinin etkisinin büyük olduğunu anlatan Bozdemir, “Çok eskilere bakıldığında bu sanat Osmanlı’nın kaftanlarında da var, yeri geldiğinde gelinin başında da var. Başlarına ve bellerine çarpana sarmışlar. Yeri gelmiş nazarlık olarak kullanmışlar.” diye konuştu.
Bozdemir, çanta, anahtarlık, takı ve birçok alanda kullanılabilen dokumaya kendisinin de gönül verdiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Bu yaştan sonra ne yapacağım’ dedim ama öyle değilmiş, dokuma aşkmış. Dokumada hangi alana girerseniz girin hepsi ayrı bir aşk. Eskiden kadınlarımızın dokuduğu hayalleri, aynı şekilde halılara kilimlere, çarpanaya ya da kolonlara dokuyorsun. Çarpanayı çok seviyorum. Onun her kart çevirişinde, önünde ve arkasında her seferinde farklı model çıkabiliyor. Bu, kişinin hayal dünyasıyla ve istediğiyle ilgili.”
Çarpanayı tüm incelikleriyle öğretmek istiyor
Ailesinin ve komşularının da kendisini desteklediğine değinen Bozdemir, fikir sahibi olmak için yaptığı ürünleri eşine ve annesine gösterdiğini dile getirdi.
Hedefinin herkese bu sanatı sevdirmek ve isteyenlere öğretmek olduğunu vurgulayan Bozdemir, “Çarpana gerçekten ayrı bir aşk ama bunu sadece çarpana olarak düşünmeyelim. Dokumayı tüm yönleriyle göstermeyi, öğretmeyi çok istiyorum. Bunun için de kurslar açmayı istiyorum.” diye konuştu.
